Một số khó khăn trong thiết kế, vận hành hệ thống xử lý nước thải

Trong công tác từ thiết kế đến thi công, vận hành hệ thống xử lý nước thải, các nhà đầu tư thường gặp một số khó khăn như sau:

Khó khăn trong quy hoạch, thiết kế hệ thống

Vấn đề quy hoạch trong việc phát triển hạ tầng nói chung luôn là vấn đề nhức nhối, gây phản cảm, thiệt hại cho ngân sách rất lớn. Trong lĩnh vực xử lý nước thải cũng vậy, việc thiếu quy hoạch ở các nhà máy, hợp tác xã công nghiệp tự phát khiến việc kiểm soát nước thải khó khăn, dẫn đến tình trạng ô nhiễm vẫn diễn ra rất nghiêm trọng tại một số khu vực.

Các yêu cầu về chỉ số nước thải ngày càng khắt khe theo thời gian, việc quy hoạch về thiết kế cho hệ thống cũng rất khó khăn. Các hệ thống xử lý nước thải phải có tính mở, có khả năng mở rộng, cải tiến hệ thống.

Chi phí đầu tư cao

Đầu tư cho thiết bị, xây dựng hạ tầng hệ thống xử lý nước thải cũng là một vấn đề. Xét trên phương diện lợi nhuận doanh nghiệp, hệ thống xử lý nước thải là một hạ tầng bắt buộc, không sinh lợi nhuận. Trong khi đó, vốn đầu tư xây dựng hạ tầng, thiết bị lại khá cao nên tạo trở ngại cho doanh nghiệp. Chi phí cho van công nghiệp ứng dụng cho môi trường nước thải thường phải là van inox hoặc nhựa(van bướm inox – nhựa, van cổng inox, lọc y inox,…) có giá cao hơn van bằng gang dùng cho nước sạch rất nhiều. Đây là một rào cản lớn khiến các doanh nghiệp thường tắc trách trong đầu tư thiết kế, xây dựng, và vận hành hệ thống.

Bên cạnh nguồn vốn, tài nguyên mặt bằng đất sử dụng cho hệ thống cũng rất lớn. Các công trình để đáp ứng lưu nước phục vụ cho xử lý theo quy trình phải có diện tích rất lớn: Hồ thu gom, hồ điều hòa, các bể xử lý sinh – hóa. Đây cũng là một khó khăn lớn, cần được nghiên cứu phát triển các công nghệ tiết kiệm mặt bằng hơn nữa.

Mặc dù là một rào cản rất lớn, song đa phần các doanh nghiệp có nhận thức tốt để bảo vệ môi trường sống của chúng ta. Hi vọng, chúng ta sớm có hướng giải quyết tốt hơn để tháo gỡ khó khăn này.

Tiêu thụ nhiều năng lượng

Hiện nay, các hệ thống sử dụng nguồn năng lượng chủ yếu là điện. Mức tiêu thụ điện cho một hệ thống xử lý nước thải cỡ nhỏ đã là rất lớn. Trong đó, các hệ thống sử dụng công nghệ sinh học hiếu khí (hệ thống xử lý nước thải hiếu khí) với hệ thống sục khí khiến mức tiêu thụ điện tăng thêm 50 – 60%.

Giải pháp giảm thiểu mức tiêu thụ năng lượng hiện nay thường là ứng dụng thiết bị tách rác theo các cơ chế vật lý (song chắn rác, lưới lọc…) nhằm giảm lượng chất thải phải phân hủy hiếu khí. Về công nghệ, công nghệ xử lý nước thải MBR được đánh giá là tiết kiệm năng lượng hơn cả. (Sử dụng công nghệ hiếu khí tại môi trường tự nhiên quá tốn diện tích, mặt bằng – không phù hợp)

Khó khăn trong xử lý bùn thải

Sản phẩm sau xử lý được tách thành 2 bộ phận: Nước đã qua xử lý và bùn thải. Nước đã qua xử lý thường đáp ứng tốt các tiêu chuẩn và có thể thải ra môi trường. Còn bùn thải là sản phẩm sau quá trình lắng đọng sau xử lý.

Nếu bùn thải sau xử lý sinh học thì chúng có thể tuần hoàn tái sử dụng một bộ phận, một bộ phận có thể sử dụng cho nông nghiệp.

Nếu bùn thải sau xử lý hóa – lý thì phải thải loại 100%. Và vấn đề đặt ra là xử lý như thế nào? Phải thiết kế xây dựng một hệ thống xử lý bùn thải thành các sản phẩm an toàn với môi trường, sức khỏe con người. Hay thu gom tiêu hủy. Bài toán này hi vọng sẽ sớm có lời giải phù hợp và kinh tế hơn nữa.

Đặc tính, thành phần của nước thải thay đổi liên tục

Một hệ thống xử lý nước thải không chỉ xử lý nước thải ra từ một, hai nhà máy, hộ gia đình. Từ đó, thành phần chất gây ô nhiễm có trong nước thải cũng không thể nào có tính cố định. Thậm chí nó có thể có sự biến đổi rất nhiều về đặc tính.

Chính vì vậy, chúng ta nên có sự quy hoạch các ngành nghề sản xuất, khu dân cư sao cho có tính chất tương đồng, không có sự khác biệt quá lớn trong một khu vực. Đồng thời, nhân viên vận hành cũng cần phải có kỹ năng tốt để có thể điều chỉnh hệ thống cho phù hợp.

Khó khăn trong tìm kiếm, quản lý nhân viên vận hành hệ thống 

Nhân viên vận hành là người vận hành, theo dõi, giám sát, kiểm tra kiểm định nước thải đầu ra; bảo trì bảo dưỡng các công trình, hạ tầng của hệ thống cũng như các hạ tầng phụ trợ: hạ tầng bơm, hạ tầng sục khí, hạ tầng đường ống – van…

Vai trò của họ rất quan trọng, quyết định hiệu quả làm việc, tuổi thọ của hệ thống cũng như các thiết bị, công trình. Vì vậy, việc lựa chọn nhân viên, đào tạo nhân viên cũng cần phải được xây dựng kế hoạch. Một lựa chọn giải quyết vấn đề nhân sự là sử dụng dịch vụ vận hành thuê hệ thống xử lý nước thải của các đơn vị chuyên nghiệp.